negatieve gedachten. Van alle mensen met AdHd die aankloppen voor hulp op het gebied van geld en recht heeft de helft behoefte aan praktische steun bij deze problemen. In de begeleiding/behandeling/coaching zou daar dus meer in voorzien moeten worden. Hier ligt mogelijk ook een taak voor Impuls & Woortblind. opmerking uit de zaal: ‘er is veel aandacht voor mensen met AdHd die geldzorgen hebben, maar er zijn ook zeer succesvolle ondernemers met AdHd. Kan hun ervaring niet van nut zijn voor anderen?’ Antwoord van Janneke Koerts: Ja, helaas komt die groep minder vaak in beeld. the psychoeducational needs of adults with aDHD – Oliver Tucha, universiteit van ierland en rostock (duitsland) er is geen ‘keiharde definitie’ van AdHd, maar de mensen die het hebben zijn wel ‘experts by experience’. Van alle interventies blijkt de inzet van psychoeducatie (pe) de grootste voorspeller van succesvol behandelen te zijn. toch worden mensen met AdHd zelf nauwelijks betrokken 22 I&W mAGAZIne nr 3 - 2023 bij de onderzoeken en evaluaties van pe (alleen de zgn. delphigroep). Wanneer het hen wel gevraagd wordt, noemen ze de volgende welkome effecten van het krijgen van pe: • Algemene kennis over ADHD (inclusief de vele varianten) • Verbetering van het functioneren, zoals: - vermindering ernst van het symptomatische gedrag - vermindering gevoelens van stress, angst, depressie, emotionele labiliteit • verbetering van het psychologische en algemene welbevinden • verbetering van de kwaliteit van sociale – en werkrelaties. pe lijkt ook zelfvertrouwen en/of zelfwaardering te vergroten. Wat opvalt is dat veel mensen met AdHd in hun behandeling behoefte hebben aan meer informatie over AdHd: oorzaken, frequentie, behandeling, comorbiditeit. daarnaast is er behoefte aan informatie over ‘hoe te leven met AdHd’. Hoe werkt het met aandacht en hyperfocus (erin komen, en eruit!)? of praktische zaken zoals het plannen van het dagelijks leven en bijvoorbeeld reizen/vakantie. pe op deze gebieden zou een maatwerkingrediënt moeten zijn in behandeling van mensen met AdHd. Zij weten zelf meestal wel waar ze behoefte aan hebben. pe werkt vaak goed in groepen. ook een ‘hulplijn’ (telefoon, online) kan een goede vorm van aanbieden zijn. reactie uit de zaal: ‘Heel mooi dat er niet (meer) óver mensen met AdHd wordt gesproken in wetenschap en behandeling, maar vooral ook met hen.’ Antwoord van oliver tucha: Inderdaad! mocA-video: Adhd’ers zelf aan het woord over mensen met AdHd zelf aan het woord laten: speciaal voor dit congres maakten wetenschappers van de radboud universiteit, samen met mensen van I & W en een aantal ervaringsdeskundigen deze prachtige video, waarin mensen met Ad(H)d aan het woord komen over hun ervaringen en visie. lees ook het artikel ‘Laatste nieuws uit het aDHD-lab’ op pag. 14
23 Online Touch COLUMN: ADHD EN ASS Home